Komt je lichaam in de spaarstand als je afvalt?

Komt je lichaam in de spaarstand als je afvalt?

Waarschijnlijk herken je het wel. Wanneer je net bent begonnen met sporten of een dieet lijkt het alsof de kilo’s er in een rap tempo afvliegen, maar na verloop van tijd gaat het steeds moeizamer en val je misschien zelfs helemaal niet meer af. Er wordt dan gezegd dat je lichaam in een zogenoemde ‘spaarstand’ gaat. Maar wat is de spaarstand nou eigenlijk en bestaat het wel echt? In deze blog leggen we je uit wat bedoeld wordt met de spaarstand en hoe je dit kunt tegengaan, zodat jij het gewenste resultaat kunt bereiken!

Wat bedoelen mensen met de spaarstand?

afvalplan
Mensen die proberen
af te vallen geven vaak aan dat ze bang zijn voor een lichaam in spaarstand. Hiermee bedoelen zij dat ze bang zijn dat hun lichaam zich na verloop van tijd aanpast aan de lage calorie inname door de stofwisseling te vertragen, waardoor je geen gewicht meer verliest en soms zelfs aankomt. 

Als je voor een langere tijd minder calorieën binnenkrijgt, kan je lichaam dit zien als een bedreiging. Aangezien je lichaam is ingesteld om te overleven, probeert hij deze bedreiging tegen te gaan door je vetverbranding te verlagen en calorieën op te slaan. Zelfs als je nog steeds minder calorieën binnenkrijgt, kan het dus zo zijn dat je niet afvalt of zelfs aankomt.

Spaarstand: feit of fabel


Onderzoek bevestigt dat een lichaam in spaarstand wel degelijk bestaat. Gedurende een periode van 24 weken werden 38 mannen gevolgd tijdens een stevig calorietekort om te bepalen of hun lichaam in een 'spaarstand' terechtkwam. De resultaten toonden aan dat er geen volledige stop van gewichtsvermindering plaatsvond, maar het gewichtsverlies wel enigszins vertraagde. Dit komt doordat je lichaam zich aanpast aan een langdurig calorietekort. Je stofwisseling wordt verlaagd en er worden minder calorieën verbrand om energie te besparen en verhongering tegen te gaan. Als gevolg hiervan kan je gewichtsverlies vertragen, wat mogelijk resulteert in een plateau. Echter, is deze bijdrage in de daling van de stofwisseling vaak maar gering en stopt het gewichtsverlies niet volledig. 

Met andere woorden, het idee van een lichaam in spaarstand, waarbij het gewichtsverlies volledig stopt, wordt steeds meer beschouwd als een fabel. Het betekent niet dat het onmogelijk is om verder af te vallen. Met regelmatige aanpassingen aan je dieet, lichaamsbeweging en levensstijl kun je vaak toch gewichtsverlies hervatten.

Lichaam heeft minder energie nodig

Als je gewicht wil verliezen is het essentieel dat je calorie inname lager is dan het verbruik ervan. Wanneer je gewicht verliest, verlaagt je energiebehoefte echter ook. Je lichaam heeft immers minder energie nodig om een kleinere hoeveelheid bloed, spieren en vetcellen van energie te voorzien. 

 Wanneer je je calorie inname niet aanpast aan je huidige gewicht, is de kans groot dat je calorie inname nu gelijk of zelfs hoger is dan het aantal calorieën dat je verbrandt. Het feit dat je niet meer afvalt betekent dan ook niet dat je lichaam in een volledige spaarstand is, maar dat je calorie inname te hoog is. Het is dus belangrijk om je energiebehoefte opnieuw te berekenen na gewichtsverlies.

Verlies van spiermassa

Wanneer je gewicht verliest kan dit niet alleen zorgen voor een afname van vet, maar ook een afname van spiermassa, vooral bij extreme diëten zoals crashdiëten. Spiermassa speelt een cruciale rol bij het bepalen van je basaal metabolisme (BMR), de hoeveelheid energie die je lichaam nodig heeft om in rust te functioneren.

Spieren verbruiken meer energie dan vetweefsel (zelfs in rust). Dus hoe meer spieren je hebt, hoe hoger je basaal metabolisme zal zijn. Als je afvalt door een crashdieet of langdurig calorietekort, kan je lichaam je spieren afbreken en deze gebruiken als energie. De afname van spiermassa kan vervolgens je BMR verlagen, waardoor je minder calorieën verbrandt, zelfs in rust. Hierdoor wordt het moeilijker om af te vallen. 

Het is dan ook erg belangrijk om tijdens het afvallen niet alleen te focussen op het verminderen van calorieën, maar ook op het behoud van spiermassa.

Is er iets aan te doen?

Een lichaam in spaarstand wil je natuurlijk niet. Je vraagt je dan waarschijnlijk ook af hoe je dit plateau weer kan doorbreken. Om gewichtsverlies te hervatten is het belangrijk om te overwegen om meer calorieën te verbranden of minder calorieën binnen te krijgen. Dit betekent dat je wellicht meer in beweging moet komen of je dieet moet aanpassen. Het komt allemaal neer op het herstellen van de balans tussen calorie-inname en calorieverbranding. Het belangrijkste hierbij is om je lichaam tijd te gunnen om te wennen. 

 Daarnaast kan je overwegen om krachttraining te doen. Krachttraining op zichzelf leidt tot calorieverbruik, maar het speelt ook nog eens een belangrijke rol bij het opbouwen en behouden van spiermassa. Zoals hierboven beschreven speelt spiermassa weer een cruciale rol bij het bepalen van je metabolisme. 

 Ook een hoge eiwitinname kan je helpen het gewichtsplateau te doorbreken. Eiwitten dragen niet alleen bij aan het behoud van spiermassa, maar het verteren van eiwitten kost je lichaam ook nog eens extra energie, waardoor je meer verbrandt. 

 Tot slot kan je calorie cycling uitproberen. Dit houdt in dat je af en toe wat meer gaat eten, waardoor je je lichaam een signaal geeft dat er geen sprake is van hongersnood. 

 Door een combinatie van deze tips kun je het gewichtsverlies plateau doorbreken en verder werken naar je droomgewicht.

Ondersteuning bij gewichtsbeheersing

Keto plus kan je lichaam ondersteunen bij gewichtsverlies. Het bevat frambozen ketonen, die dus extra ketonen leveren aan het lichaam. Deze ketonen helpen het lichaam in ketose te komen, waarbij vetten als primaire energiebron worden gebruikt. Wel is het belangrijk dat je fitness supplementen gebruikt ter ondersteuning en het niet ziet als een vervanging voor een gezond en gevarieerd eetpatroon.